Slot smeren als deze stroef of helemaal niet open gaat

Soms gaat zelfs de sleutel niet meer in het slot of geeft deze helemaal niet meer mee. Met andere woorden gaat het slot stroef of het deurslot zit vast. De oorzaak van een stroef of vastzittend slot is vaak vuil en stof dat in het slot zit. Vaak is het slot niet defect, maar moet het slot enkel schoongemaakt en gesmeerd worden. Dit kan met verschillende middelen. Sommige middelen zijn beter dan andere. Op vandaag de dag zijn er namelijk veel betere producten om een slot te smeren dan vroeger. De oude methodes worden echter nog vaak gehanteerd en het hele internet staat er mee vol.

Als je regelmatig het slot onderhoudt dan kun je problemen met het slot voorkomen.

Eigenlijk is de belangrijkste vraag binnen dit verhaal: waarmee kan ik welk type slot smeren?

Uiteraard krijg je hier antwoord op. Verder wordt ook duidelijk gemaakt welke smeermiddelen je beter niet kunt gebruiken (voor bepaalde type sloten). Als laatste wordt er ingegaan op de voordelen en de nadelen per smeermiddel.

Welke smeermiddelen zijn er om een slot te smeren?

Er zijn een aantal producten die je kunt gebruiken. Hieronder vind je een lijst met producten waarmee je een slot kunt smeren. Sommige producten zijn zeer geschikt, andere zijn weer minder of helemaal niet geschikt. Lees per smeermiddel of het een geschikt middel is en wat de voor- en nadelen zijn.

• Grafietpoeder
• Vloeibaar grafiet
• WD40
• Slotspray
• Siliconenspray (smeermiddel met siliconen)
• Kruipolie
• Vuil oplossende spray
• Vet

Grafietpoeder

Grafietpoeder is gemaakt van het mineraal grafiet. Grafiet wordt uit een mijn gewonnen of synthetisch gefabriceerd uit cokes, waardoor je elektrografiet krijgt. Grafiet wordt samen met klei ook gebruikt in de stift van een potlood. Grafiet is relatief zacht en heeft een zelfsmerende werking, daardoor is het geschikt als smeermiddel voor sloten, maar ook grote scharnieren van bijvoorbeeld een tuindeur of poort. Grafiet moet wel droog zijn als je het gebruikt.

Tip: Als je dan toch bezig bent met het aan brengen van grafiet in het slot dan kun je net zo goed ook even de “piepende” scharnieren behandelen.

Zuiver grafietpoeder wordt geadviseerd om te gebruiken bij openslotsystemen en dus niet bij cilindersloten. Openslotsystemen worden vaak gebruikt op binnendeuren, schuurdeuren en tuindeuren. Voorbeelden hiervan zijn het bontebaardslot en het klavierslot. Het verschil tussen een bontebaardslot en een klavierslot is het binnenwerk. Het bontebaardslot is door de Romeinen uitgevonden en is in principe -zeker op vandaag de dag- een onveilig slot. Het is namelijk relatief gemakkelijk om dit slot te openen. Later kwam het klavierslot dat een stuk veiliger is. Verbeterde bontebaardsloten worden wel nog gebruikt voor minder belangrijke doeleinden, zoals een tuinpoort.

Openslotsystemen:

• Bontebaardslot
• Klavierslot
• Radiaalslot

Voorbeeld openslotsysteem:

Hoe gebruik je grafietpoeder voor het smeren van sloten

Voordat je grafietpoeder gaat aanbrengen moet je ervoor zorgen dat het slot schoon, droog en ontvet is. Grafietpoeder wordt meestal geleverd in een knijpflesje met een spitse mond. Hierdoor kun je het goedje gemakkelijk in de opening van het slot aanbrengen & doseren. Plaatst de mond van het flesje in de opening van het slot en knijp op het flesje, zodat de grafietpoeder in het slot terecht komt. Daarna plaats je de sleutel in het slot en draai je enkele malen op en neer. Ook beweeg je de klink op en neer, zodat de poeder zich goed verspreid in het slot. Dit proces herhaal je totdat het slot niet meer stroef gaat en zich gemakkelijk opent en sluit. Gebruik een “oude” doek om het overtollig grafiet te verwijderen van het slot. Dit wil je -wellicht- telkens doen, nadat je het gebruikt.

Let op! Knoei niet op stof of textiel, zoals kleding of vloerbedekking. De vlekken kunnen amper tot soms zelfs helemaal niet meer verwijderd worden. Als de sleutel en/of klink niet goed en soepel beweegt na behandeling dan is het slot mogelijk beschadigd. Je kunt ervoor kiezen om het slot te demonteren en te reinigen in bijvoorbeeld een ultrasoon reiniger. Lukt dit niet dan kun je het slot uiteraard vervangen.

Nadelen grafietpoeder

• Grafietpoeder is in principe niet bedoelt voor het smeren van cilindersloten
• Als een cilinderslot ooit met een olieachtig product is gesmeerd en je gebruikt grafiet dan kan het mogelijk gaan stollen
• Als het nat wordt gaat het poeder klonteren, waardoor het een averechtse werking heeft en vuil en stof aantrekt
• Grafietpoeder kan niet verwijderbare vlekken veroorzaken op kleding en tapijt
• Het flesje moet vorstvrij, koel en droog bewaard worden

Aangezien grafietpoeder niet geschikt is voor het smeren van cilindersloten, is het daardoor ook niet geschikt voor het smeren van kettingsloten en overige tweewielersloten. Deze hebben namelijk allemaal een slotsysteem dat tenminste lijkt op een cilinderslot. Althans de hedendaagse varianten.

Extra Informatie: Iets wat vaak verondersteld wordt, maar niet klopt is dat grafiet giftig is, maar dat is niet het geval.

Heb je geen grafietpoeder en je moet snel een oplossing verzinnen dan kun je een potlood gebruiken. Hoe zachter het potlood des te meer grafiet erin zit. In de stift van de potlood zit namelijk klei en grafiet. Je kunt het houten omhulsel verwijderen met een afbreekmes. De stift laat je heel. Nadat je enkele centimeters van de stift hebt plaatst je die in het slot. De stift breek je nu af en plaatst de sleutel in het slot. Je draait de sleutel als ook de klink op en neer waardoor het grafiet breekt en zich verdeelt in het slot. Dit is echter een soort van noodoplossing en is niet aan te raden. Je kunt dan beter grafiet kopen of een andere middel gebruiken om je slot te smeren.

Vloeibaar grafiet

Op vandaag de dag heb je ook vloeibaar grafiet. Meestal bevat een dergelijk product colloïdaal grafiet; dit is de synthetische variant. Het product word meestal gedispergeerd in olie.

Dit is een smeermiddel waarmee je ook sloten kunt smeren. Het extra voordeel van veel van deze producten is dat het ook roest verwijderd en roestvorming enigszins voorkomt. Dit product wordt meestal in een spuitbus met een inspuitslang geleverd. Alhoewel je hiermee ook vlekken kunt veroorzaken op kleding en andere soorten textiel knoei je hier minder snel mee. Uiteraard moet je ook voorzichtig doseren en niet te veel in een keer. Als je te veel in een keer spuit kan het gaan spetteren, waardoor je het alsnog op je kleding kunt krijgen.

Het voordeel van de vloeibare vorm is dat het beter in het slot penetreert, waardoor het product zich beter verdeeld in het slotmechanisme.

WD40

WD40 is een merknaam van een vocht verdrijvende & smerende spray. Het product werd in 1953 uitgevonden door Norm Larsen. Oorspronkelijk werd het gebruikt om corrosie te verwijderen en tegen te gaan, maar het product dat uit een samenstelling van verschillende koolwaterstoffen bestaat is ook geschikt voor andere doeleinden, zoals het smeren van sloten. Het getal 40 van WD40 staat voor de veertigste poging van de uitvinder van het product. Alhoewel WD40 multispray goed werkt voor het smeren van een slot is het niet optimaal. Het product trekt namelijk een beetje vuil en stof aan, waardoor je na verloop van tijd mogelijk weer problemen krijgt met het slot. Dit product is echter beter voor het smeren van (cilinder)sloten dan grafiet.

Een veel gestelde vraag: Is WD-40 een olie? Ja, technisch gezien is het een olie.

De multispray van WD40 is wel enorm handig om in huis te hebben. Er zijn namelijk enorm veel toepassingen, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van stickers en het verwijderen van kauwgum uit je kleding. Je kunt het voor de gekste dingen gebruiken. Wil je meer weten waar je WD40 allemaal voor kunt gebruiken zoek dan eens op YouTube.

Tip voor de motorrijder: WD40 is perfect om de velgen van je motor mee schoon te maken. Het verwijderd namelijk vet en vuil. Ook kun je er chroom mee schoonmaken en beschermen. Als extra voordeel gaat het chroom er zelfs mooi van blinken. Deze laatste tip is perfect voor motoren met veel chroom, zoals een Harley Davidson.

WD-40 heeft naast de multi-use variant ook een speciale slotspray ontwikkeld die goed doordringt en vuil en stof oplost in sloten. Tevens beschermt en smeert dit product het slot.

Spoiler alert: slotspray is de beste keuze voor het smeren van een cilinderslot(-achtig) slot. Het kan namelijk naast reguliere cilindersloten ook gebruikt woorden voor kettingsloten of andere tweewielersloten die ook een cilinderachtige sluiting hebben.

Als je geen ander middel voorhanden hebt dan kun je gerust een slot smeren met wd40 multispray. Het is wel verstandig om daarna een keer slotspray te gaan gebruiken.

Slotspray

Slotspray bestaat uit minerale olieproducten en siliconen en heeft vaak een groen en/of blauwe kleur.

Dit type product heeft vaak de volgende eigenschappen:

• Waterverdringend
• Waterafstotend
• Smerende werking
• Beschermende werking
• Voorkomt slijtage
• Lost vuil en stof op
• Doordringt het gehele slot
• Ontdooit
• Voorkomt vastvriezen

Er zijn vele soorten slotspray op de markt. Niet elke spray heeft exact dezelfde eigenschappen, zoals deze hierboven zijn beschreven. Wel zal nagenoeg elke variant van dit product een slot smeren en waterafstotend werken. Sommige producten ontdooien en voorkomen het vastvriezen van een slot. Sommige producten verwijderen en voorkomen roest en corrosie.

Dit product wordt meestal geleverd in een metalen spuitbus met een inspuitslang. Alhoewel slotspray in een spuitbus koel, vorstvrij en droog bewaart dient te worden zal de werking van het product niet snel veranderen. Wel kan het zijn dat de spuitbus niet meer werkt.

Dit product is geschikt voor alle type sloten, waaronder bontebaardsloten, klaviersloten en cilindersloten. Slotspray is dan ook geschikt voor het smeren van o.a. kettingsloten, schijfremsloten en beugelsloten. Wij adviseren dan ook om te allen tijde slotspray te gebruiken om je slot mee te onderhouden en te smeren.

Hoe gebruik je slotenspray om je slot mee te smeren

Zonder inspuitslang is het lastig om slotspray toe te passen, vandaar dat het verstandig is om een spuitbus te nemen met een inspuitslang. Alvorens je het product gaat toepassen is het verstandig om het slot te ontdoen van zichtbaar vuil, stof en vet. Voor gebruik is het verstandig even goed de spuitbus te schudden. Plaats daarna de inspuitslang in het slot en spuit een redelijke hoeveelheid in het slot. Je kunt dit herhalen als het niet voldoende is. Daarna ga je met de sleutel op en neer en mits het om een klavierslot of bontebaardslot gaat beweeg ook de klink op en neer. Zodra deze soepel gaat is het slot gesmeerd. Mogelijk moet je dit herhalen. Als het slot nog steeds niet soepel draait dan is er mogelijk iets anders aan de hand en is deze mogelijk beschadigd.

Dit product is uiterst geschikt voor sloten en er zijn voor zover bekend zijn er geen nadelen.

Siliconenspray

Siliconenspray is een product dat veelal hittebestendig en rubberachtig is. Het product is meestal bestand tegen hoge en lage temperaturen. Ook is het niet of nauwelijks giftig. Tevens kan het goed tegen zonlicht en de inwerking van zuurstof. Het goedje is goed te gebruiken voor het smeren van sloten mits het geen mineraalolie bevat.

Dit type product heeft vaak de volgende eigenschappen:

• Waterverdringend
• Waterafstotend
• Stofaftotend
• Smerende werking
• Roestwerend
• Beschermend

Wil je siliconenspray gebruiken voor je slot zorg er dan voor dat het een product is zonder mineraalolie. Dit is juist om te voorkomen dat het slot vettig en olieachtig wordt.

Hoe gebruik je siliconenspray voor het smeren van een slot?

Siliconenspray wordt meestal geleverd in een spuitbus met een inspuitslang. Hiermee kun je het product goed doseren. Voor gebruik de spuitbus goed schudden. Maak met een met ontvetter, zoals dasty het slot goed schoon, zodat er geen vuil, stof en zeker geen vet meer op zit. Hiervoor gebruik je ook een oude doek. Plaats de spuitslang in de opening van het slot. Doseer een redelijke hoeveelheid. Draai op en neer met de sleutel en indien nodig met de klink om de siliconen goed te verspreiden door het slot. Als het slot soepel en gemakkelijk opent en sluit dan is je doel bereikt. Mocht dit niet het geval zijn dan kun je het blijven toepassen, totdat het slot gemakkelijk opent en sluit. Mocht het na behandeling nog niet goed zijn dan is mogelijk het slot beschadigd.

Let op! Siliconen spray zorgt voor een gladde laag op oppervlakten. Als je het op de klink spuit dan kan deze glad worden. Ook is het niet handig om dit spul tegen de muur te spuiten. De siliconen laag zorgt er namelijk voor dat je de muur niet meer goed kunt verven. Zeker als je aan het klussen bent moet je hier goed meer opletten. Dit geldt uiteraard ook voor kozijnen die klaar zijn om geschilderd te worden. Verder is het misschien verstandig om dit niet op glas aan te brengen, omdat deze dan een laag krijgt die eerste verwijderd dient te worden, voordat deze weer goed gewassen kan worden.

Behalve dat je moet opletten dat je siliconenspray op een juiste manier toepast, zoals hierboven geschreven zijn er in principe geen nadelen.

Een extra voordeel is wel te noemen: siliconenspray geeft geen vlekken op textiel.

Kruipolie

Kruipolie is niet ideaal om sloten mee te smeren. Het werkt wel, maar meestal van korte duur, waarna het slot mogelijk weer stroef gaat. Zeker als je regelmatig een slot met kruipolie smeert is de kans groot dat het een averechtse werking heeft. Kruipolie trekt namelijk vuil en stof aan, waardoor zeker een cilinderslot op den duur niet meer of moeilijk meegeeft.

Kruipolie ligt wel voor de hand, omdat het een penetrerende en smerende werking heeft, maar dat neemt niet weg dat het voor andere doeleinden geschikter is, zoals het losmaken van vastgeroeste bouten. De olie kruipt in de kleinste kiertjes, waardoor deze de kleinste onderdelen goed smeert. Het komt er dus op neer dat het wel werkt, maar niet geschikt is voor sloten, maar het product wel goede werkt voor bepaalde andere doeleinden. Als er niets anders voor handen is dan kun je overwegen het te gebruiken. Zeker als je het slot niet meer open krijgt en er is geen beter middel voorhanden, zoals slotenspray dan ligt het voor de hand om kruipolie te gebruiken. Het je het wel gebruikt dan is het verstandig om achteraf de kruipolie te verwijderen dan wel te vervangen met slotspray. Mogelijk moet je flink wat slotspray gebruiken om de olie te verwijderen.

Vuil oplossende spray

Deze spray is eigenlijk hetzelfde als slotspray. De meeste slotsprays lossen namelijk vuil op. Er zijn ook andere producten die mogelijk vuil oplossen, maar het beste kun je gewoon slotspray nemen. Kijk wel altijd goed wat er op de spuitbus staat, zodat je ook weet wat het product doet.

Vet

Vet of eigenlijk smeervet is niet geschikt voor sloten te smeren. Het wordt weliswaar gebruikt om te smeren, maar meestal voor andere doeleinden, zoals kogellagers, tandwielen, assen en scharnieren. In principe wordt het gebruikt om de wrijving tussen delen te verminderen en vaak ook om iets water- of luchtdicht te maken. Vaak wordt het toegepast in een gesloten systeem, zoals een kogellager. Een slot is dat uiteraard niet. Er zit namelijk een sleutelgat in, waardoor vuil en stof binnen kan komen. Het grootste nadeel van vet is dan ook dat het erg kleverig is, waardoor vuil en stof zich er gemakkelijk aan hecht. Hierdoor krijg je na verloop van tijd problemen met het slot. Zeker als je het slot veel gebruikt en de de sleutel vaker vuil en stof bevat dan is de kans groot dat dit in het slot achterblijft, waardoor je juist problemen kunt krijgen met het slot.

Vroeger waren er minder goede producten en werd vooral smeervet voor allerhande soorten smering gebruik, vandaar dat het in de volksmond nog steeds wordt gezien als goede oplossing voor het smeren van een slot. Dat is helaas niet waar, maar je kunt het wel gebruiken als noodoplossing.

Vaseline is een vetachtig product dat ook vaker gebruikt werd/wordt voor te smeren. Het is evenmin aan te raden om vaseline te gebruiken om je slot mee te behandelen.

Het spreekt voor zich, dat als je geen slotspray of silicone spray hebt, maar wel een ander product dat je deze kunt gebruiken in noodgevallen. Maar goed, het maar even gezegd zijn. Gebruik wel altijd slotspray achteraf om al het vuil en stof en het niet geschikte goedje te verwijderen uit het slot. Als je vet hebt gebruikt dan is het verstandig eerst WD40 multispray te gebruiken om het vet te op te lossen en te verwijderen.

Korte video instructie smeren -tweewieler- slot

Welke huismiddelen kan ik gebruiken om mijn slot te smeren?

Als je geen slotenspray of een van de andere producten, welke hierboven zijn beschreven in huis hebt, maar je moet wel een slot dat niet meegeeft snel even repareren dan kun je bepaalde huismiddelen gebruiken. Wel is het verstandig om nadien het slot schoon te maken met bijvoorbeeld WD40, waarna je slotspray gebruikt. Mocht je een van de onderstaande producten in huis hebben dan kun je die gebruiken:

• Slaolie
• Olijfolie
• Fietsolie
• Naaimachineolie
• Olie voor papiervernietiger
• Olie voor trimmer
• Klokkenolie
• Sommige huidolies

Wat als het slot na het smeren nog niet opengaat?

Als je slot nog steeds niet meegeeft of stroef gaat is er meestal meer aan de hand. In dat geval is het mogelijk beschadigd en dien je het te laten repareren of vervangen.

Als je een insteekslot (D) met een cilinderslot (N) hebt dient mogelijk het insteekslot gemeerd te worden en niet alleen de cilinder. Bij een meerpuntsluiting moet je mogelijk ook via alle sluitpunten (schoten) smeren.

Let op! Als de sleutel moeilijk in het slot gaat en het gaat om een cilinderslot dan is er meestal niks mis met het insteekslot.

Bij een kettingslot of een ander tweewielerslot kun je vaak een smeermiddel toepassen in andere openingen van het slot.

Hoe smeer je een insteekslot (D) met een cilinderslot (N)?

Meestal smeert men enkel het cilinderslot. Dat is ook niet vreemd, want daar ligt vaak het probleem en er kan normaal gesproken weinig stof of vuil in het insteekslot terecht komen. Toch is er een reële kans dat dit wel gebeurd en dat het slot daardoor stroef gaat of niet meer meegeeft. Zeker als je het idee hebt dat dit mogelijk het probleem is, is het verstandig deze te behandelen. Je kunt via de dagschoot en de nachtschoot slotspray aanbrengen. De dagschoot kun je openen en sluiten door de klink op en neer te bewegen. Zo verdeelt de slotspray zich. Voor de nachtschoot dien je de sleutel meermaals te draaien, zodat deze opent en sluit. Als dit stroef gaat doe dit dan voorzichtig, zodat de sleutel niet afbreekt. Mocht dit niet werken dan kun je ervoor kiezen om het insteekslot te verwijderen. Je kunt hier ook kiezen voor vaselinespray of wd40. Na toepassing is het verstandig de resten met een oude doek te verwijderen.

Hoe kun je behalve via het sleutelgat een tweewielerslot nog meer smeren?

Als je kettingslot of ander tweewielerslot nog steeds niet goed opent en/of sluit kun je ook het slot smeren via andere openingen. Heb je een slot met een beugel of pin dan kun je in de openingen van het sluitgedeelte slotspray toepassen. Heb je een slot met een vaste sluiting dan kun je de opening van het sluitgedeelte behandelen. Tussen de tweewielersloten heb je ook het welbefaamde schijfremslot. Als je een model hebt met een vaste sluitpen dan kun je spray toepassen op de pen en met de sleutel voorzichtig het slot openen en sluiten. Hierdoor verdeel je het smeermiddel in het slotmechanisme.

Als laatste heb je een ringslot. Dit is een slot dat meestal op fietsen wordt gebruikt. Je kunt een smeermiddel ook op de sluitbeugel plaatsen en het slot voorzichtig meermaals openen en sluiten. Op deze manier dringt het smeermiddel ook het slotwerk binnen, waardoor deze mogelijk weer normaal gaat functioneren.

Wat moet ik doen als smeren echt niet werkt?

Als het toepassen van smeermiddel echt niet werkt dan is er waarschijnlijk iets anders aan de hand.

Mogelijk werkt je slot om de volgende redenen niet meer:

• De sleutel is gedraaid, waardoor deze niet meer het slot kan openen en sluiten
• De palletjes van het cilinderslot zijn beschadigd, waardoor deze niet meer opent en sluit
• De baard van de sleutel is beschadigd, waardoor de sleutel niet meer past
• Er zitten bramen op de sleutel, waardoor deze niet meer past of mogelijk niet meer draait
• De deur staat onder spanning, waardoor er druk wordt uitgeoefend op de dag en/of nachtschoot

Als een van de bovenstaande zaken aan de orde zijn dan kun je deze zelf proberen op te lossen. Sommige voorvallen zijn gemakkelijker op te lossen dan andere. Zo kun je een gedraaide sleutel proberen na te laten maken. Ook kun je bijvoorbeeld braampjes met een vijl verwijderen en een deur zou je kunnen afstellen. Maar let op als je niet al te technisch bent is het verstandig om een expert te raadplegen en/of in te schakelen!